Những chuyến tàu từ cảng Sài Gòn quay về Marseille ban đầu thường chở theo sự u ám và chết chóc. Có rất ít câu chuyện thú vị, sản vật và quà lưu niệm hương xa. Thay vào đó là những khoang cấp cứu đầy người vật vờ vì bị bào mòn bởi bệnh nhiệt đới, và cả các khoang chứa tử thi của người lâm trọng bệnh không thể qua khỏi trong chuyến hải trình dài trở về chính quốc. Binh lính Pháp tại Đông Dương phải hồi hương vì các chứng dịch bệnh xứ nóng vào khoảng giữa, cuối thập niên 1880 tăng cao.
Điều này tạo thêm mối bi quan cho chính quyền thuộc địa, bởi nó có thể ảnh hưởng sâu sắc đến những bước tiến của
chính sách khai thác miền Nam Việt Nam nói riêng và Đông Dương nói chung.
Nhìn ra
thế giới, trong thời khuếch trương chủ nghĩa thuộc địa, đã có những mô hình trạm điều dưỡng miền cao như Simla ở Ấn Độ xây dựng năm 1831, Petropolis ở Brazil năm 1843 và Baguio ở Philippines vào cuối thế kỷ 19.
Toàn quyền Paul Doumer đã đặt bác sĩ, nhà thám hiểm
Alexandre Yersin vào trong một chương trình kiến thiết Đông Dương có tính quyết liệt và táo bạo. Từ những chuyến phiêu lưu thám hiểm có chỉ định của vị bác sĩ gốc Thụy Sĩ này, một trạm điều dưỡng trên cao nguyên được định vị tại cao nguyên Lang Bian và từ kiến thức y học của nhà vi trùng học hàng đầu trường phái Louis Pasteur này, đô thị có chức năng trạm điều dưỡng đó được bảo chứng, thuyết phục để xây dựng.
Cuộc phản biện, tấn công về kế hoạch xây dựng trạm điều dưỡng trên vùng cao nguyên Lang Bian mà đứng đầu là đại úy Fernand Bernard đã không thể lay chuyển sự kiên định của những người đặt viên đá đầu tiên cho sự việc thành lập thành phố Đà Lạt. Đà Lạt trong viễn kiến của những người sáng lập có quy mô hơn cả một health station (trạm điều dưỡng), có thể là một sanitarium (thành phố như một đại dưỡng đường).
