Sông Danube của Đức mà Ta
Câu hỏi của bạn đề cập đến một tình huống khá phức tạp liên quan đến điều 5 của Hiệp ước NATO (Điều 5 của Hiệp ước Washington), và việc tàu tiếp liệu bị tấn công trên sông Danube. Để trả lời chính xác, ta cần làm rõ một số yếu tố:
1. Điều 5 của NATO là gì?
Điều 5 quy định rằng:
"Một cuộc tấn công vũ trang vào một hoặc nhiều quốc gia thành viên tại châu Âu hoặc Bắc Mỹ sẽ được coi là một cuộc tấn công nhằm vào tất cả."
Và các nước thành viên
sẽ xem xét hành động phù hợp,
có thể bao gồm sử dụng vũ lực, để khôi phục và duy trì an ninh.
Lưu ý quan trọng:
Việc kích hoạt Điều 5 không
tự động nghĩa là chiến tranh tổng lực – mỗi quốc gia thành viên vẫn có quyền lựa chọn phản ứng theo cách riêng.
2. Tàu tiếp liệu ở sông Danube – nằm ở đâu?
Sông
Danube chảy qua nhiều quốc gia ở Trung và Đông Âu – bao gồm
Romania,
Bulgaria,
Hungary,
Slovakia,
Croatia,
Serbia, v.v.
Nếu tàu tiếp liệu thuộc về
một quốc gia NATO, và
đang hoạt động trên vùng sông thuộc lãnh thổ NATO (ví dụ: vùng sông Danube của Romania – một thành viên NATO), thì tàu đó
được bảo vệ theo Hiệp ước.
3. Nếu Nga tấn công tàu trên sông Danube thì sao?
Có vài kịch bản:
Kịch bản A: Tàu NATO bị tấn công trong lãnh thổ NATO
Ví dụ: Nga tấn công một tàu tiếp tế trên phần sông Danube thuộc Romania.
- Đây có thể được coi là một cuộc tấn công vũ trang trên lãnh thổ NATO.
- Khi đó, Điều 5 có thể được kích hoạt – tùy theo đánh giá của các nước thành viên.
- Đây là một hành vi leo thang nghiêm trọng.
Kịch bản B: Tàu dân sự của quốc gia NATO bị tấn công trong vùng tranh chấp hoặc quốc tế
Ví dụ: Tàu dân sự Ukraine (được NATO hỗ trợ hậu cần) bị tấn công gần biên giới Romania.
- Không rõ ràng là Điều 5 có được kích hoạt không – tùy thuộc vào bối cảnh.
- Nếu tàu không thuộc quốc gia NATO hoặc không nằm trong vùng lãnh thổ NATO, Điều 5 có thể không áp dụng.
- Tuy nhiên, Điều 4 có thể được viện dẫn (thảo luận khẩn cấp trong NATO khi một thành viên cảm thấy bị đe dọa).
Yếu tố bổ sung cần xét:
- Tàu đó là dân sự hay quân sự?
- Tàu thuộc quốc gia nào?
- Vị trí chính xác của vụ tấn công?
- Có thương vong hay thiệt hại lớn không?
- Có bằng chứng rõ ràng về sự tham gia của Nga?
Kết luận ngắn gọn:
Nếu Nga tấn công một tàu tiếp liệu (quân sự hoặc dân sự) của một quốc gia NATO trên phần sông Danube thuộc lãnh thổ NATO, thì điều này có thể được coi là vi phạm Điều 5.
Tuy nhiên, quyết định kích hoạt Điều 5 phụ thuộc vào đánh giá chính trị tập thể của NATO, chứ không phải tự động.