Cà Chớn
中国
*Tóm tắt: Bắc Kinh tăng cường tự lực, cam kết phát triển kinh tế và quân sự*
BẮC KINH—Khi Tổng thống Mỹ Trump gia tăng áp lực chính trị và kinh tế lên Trung Quốc, Bắc Kinh đã đáp trả bằng một thông điệp rõ ràng: Trung Quốc sẽ chống lại những nỗ lực của Mỹ nhằm kiềm chế sự trỗi dậy của nước này.
Chỉ riêng trong tuần qua, Trump đã áp thuế đối với Trung Quốc, Mexico và Canada, ba đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ, và chuẩn bị các biện pháp để thách thức sự thống trị của Trung Quốc trong ngành đóng tàu. Vào thứ sáu, tổng thống đã đảo ngược chính sách đối ngoại của Mỹ bằng cách mở các cuộc đàm phán với Nga để chấm dứt chiến tranh ở Ukraine—một động thái mà một số người tin rằng có thể nhằm mục đích gây chia rẽ giữa Matxcơva và Bắc Kinh.
Vào thứ Tư, các nhà lãnh đạo Trung Quốc đã ra tín hiệu rằng họ không bị ảnh hưởng bởi những diễn biến mạnh mẽ ở Washington. Thay vào đó, Bắc Kinh vẫn quyết tâm trở nên tự chủ và không bị ảnh hưởng bởi áp lực của phương Tây.
“Nếu chiến tranh là điều Mỹ muốn, dù là chiến tranh thuế quan, chiến tranh thương mại hay bất kỳ loại chiến tranh nào khác, chúng tôi sẵn sàng chiến đấu đến cùng”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lin Jian cho biết sau cuộc trao đổi thuế quan trả đũa mới nhất. “Đe dọa không làm chúng tôi sợ. Bắt nạt không có tác dụng với chúng tôi. Gây sức ép, cưỡng ép hoặc đe dọa không phải là cách đúng đắn để đối phó với Trung Quốc. Bất kỳ ai sử dụng áp lực tối đa lên Trung Quốc đều đang chọn nhầm đối thủ”.
Bắc Kinh đã gửi một thông điệp tương tự, mặc dù có sự điều chỉnh chặt chẽ hơn, tại lễ khai mạc kỳ họp lập pháp thường niên của Trung Quốc vào thứ Tư, nơi họ đặt ra mục tiêu đầy tham vọng là mở rộng nền kinh tế khoảng 5% trong năm nay, không thay đổi so với năm ngoái, cho thấy họ không thấy quỹ đạo tăng trưởng của mình bị trật bánh bởi hành động của Trump.
Nước này cũng tiết lộ kế hoạch tăng chi tiêu quân sự thêm 7,2%, tiếp tục tăng cường quân sự để hỗ trợ cho vị thế ngày càng thống trị của mình trong khu vực. Mặc dù ngân sách quốc phòng của nước này chưa bằng một nửa so với Mỹ, nhưng chi tiêu của nước này vượt xa các quốc gia khác trong khu vực, tổng cộng nhiều hơn ngân sách của 22 quân đội lớn nhất tiếp theo trong khu vực, bao gồm Ấn Độ, Nhật Bản và Hàn Quốc, theo phân tích của Dự án Sức mạnh Trung Quốc thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế.
Trong những tuần gần đây, quân đội Trung Quốc đã tăng tốc các cuộc tập trận không quân và hải quân trên khắp khu vực, bao gồm cả xung quanh đảo Đài Loan, nơi mà họ tuyên bố là lãnh thổ của mình, và ngoài khơi bờ biển phía đông của Úc, nơi họ đã tiến hành một cuộc tập trận bắn đạn thật vào tháng trước. Bắc Kinh ngày càng bắt tay với Matxcơva để thực hiện các chuyến đi quanh hòn đảo chính của Nhật Bản, đồng minh của Mỹ và các cuộc tập trận không quân và hải quân chung ngoài khơi bờ biển Alaska.
Trong cuộc họp hôm thứ Tư tại Đại lễ đường Nhân dân Bắc Kinh, các nhà lãnh đạo cấp cao Trung Quốc đã ủng hộ tài năng công nghệ trong nước mà họ từ lâu hy vọng sẽ giúp Trung Quốc bắt kịp hoặc vượt qua Mỹ về mặt công nghệ.
Thủ tướng Lý Cường, nhà lãnh đạo số 2 của Trung Quốc, đã dành một phần trong báo cáo công tác chính phủ thường niên của mình cho sự đổi mới của Trung Quốc, lĩnh vực đã nhận được sự hỗ trợ vào đầu năm nay từ DeepSeek, một chatbot chạy bằng trí tuệ nhân tạo đã đảo ngược các giả định toàn cầu về động lực của cuộc đua AI toàn cầu.
Và để đáp trả mức thuế bổ sung 10% mà chính quyền Trump áp dụng đối với hàng nhập khẩu của Trung Quốc, Bắc Kinh đã đưa ra một loạt các biện pháp trả đũa nhằm gây tổn hại cho Mỹ.
Andrew Batson, giám đốc nghiên cứu Trung Quốc tại Gavekal Dragonomics, cho biết việc Trump trở lại nắm quyền đã củng cố quyết tâm của Bắc Kinh trong việc tăng cường ảnh hưởng trong nước, đặc biệt là khi tốc độ tăng trưởng chậm lại, mở ra những điểm yếu tiềm ẩn.
“Chiến lược được nêu ra của chính phủ Trung Quốc là thay thế nhập khẩu”, Batson nói. “Họ nói, 'Chúng ta cần giảm nhập khẩu, chúng ta cần tăng cường tự lực và giảm sự phụ thuộc vào công nghệ nước ngoài và đầu vào nước ngoài.'”
Vào thứ Tư, ông Lý nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tự lực cánh sinh và thúc đẩy chi tiêu từ các hộ gia đình và doanh nghiệp, coi việc tăng tiêu dùng là một phần của chương trình nhằm duy trì nền kinh tế trong nước phát triển đồng thời đảm bảo thị trường cho các công ty trong nước mà ông hy vọng sẽ vun đắp.
Tính cấp thiết của nỗ lực này có thể được thấy qua việc Thủ tướng Lý nêu ra những mối đe dọa ngày càng gia tăng đối với vị thế của Bắc Kinh trong bối cảnh mà ông gọi là "môi trường bên ngoài ngày càng phức tạp và nghiêm trọng".
Vào thứ Ba, vài tuần sau khi Trump sử dụng bài phát biểu nhậm chức của mình để chỉ trích các cảng có liên kết với Trung Quốc ở cả hai đầu Kênh đào Panama, một nhóm các nhà đầu tư do BlackRock đứng đầu đã tuyên bố họ sẽ mua phần lớn cổ phần ở cả hai cảng từ tập đoàn CK Hutchison có trụ sở tại Hồng Kông, trao quyền kiểm soát cho các công ty Mỹ.
“Chúng tôi không đưa nó cho Trung Quốc, chúng tôi đã đưa nó cho Panama, và chúng tôi sẽ lấy lại nó”, Trump phát biểu trước Quốc hội Mỹ trong bài phát biểu vài giờ sau đó.
Sự phụ thuộc ngày càng tăng của Trung Quốc vào xuất khẩu đã khiến nền kinh tế của nước này đặc biệt dễ bị tổn thương trong thế giới chiến tranh thương mại và thuế quan của Trump. Năm ngoái, xuất khẩu chiếm gần một phần ba trong mức tăng trưởng 5% được báo cáo chính thức, tỷ lệ cao nhất kể từ năm 1997, theo dữ liệu của chính phủ.
Ông Lý chỉ định thúc đẩy tiêu dùng là ưu tiên chính sách hàng đầu của Trung Quốc cho năm 2025, nói rằng nhu cầu trong nước đang "ì ạch". Các quan chức cũng chính thức hạ mục tiêu lạm phát tiêu dùng xuống khoảng 2%, mức thấp nhất kể từ năm 2003, một sự thừa nhận hiếm hoi về áp lực giảm phát do chi tiêu yếu kém trong nước gây ra.
Không giống như những năm trước, khi lời kêu gọi tiêu dùng nhiều hơn chủ yếu chỉ giới hạn trong lời nói suông, các nhà lãnh đạo đang cho thấy sự sẵn sàng ngày càng tăng trong việc chi tiền giải quyết vấn đề. Trung Quốc đã nâng mục tiêu thâm hụt tài chính lên 4% tổng sản phẩm quốc nội lần đầu tiên sau nhiều năm, cho thấy chính quyền trung ương có kế hoạch tăng cường vay nợ để hỗ trợ nền kinh tế.
Tommy Xie, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu và chiến lược Trung Quốc tại Ngân hàng OCBC ở Singapore, cho biết: "Với tình hình bất ổn hiện nay trên toàn cầu, nền kinh tế trong nước đang ngày càng trở nên quan trọng hơn".
Tuy nhiên, một số biện pháp kích thích được công bố trong năm nay vẫn khiêm tốn hơn so với kỳ vọng của một số nhà kinh tế. Các nhà hoạch định chính sách có thể đang giữ lại một số động thái cho đến cuối năm nếu áp lực thương mại thực sự đè nặng lên tăng trưởng kinh tế, các nhà kinh tế Larry Hu và Yuxiao Zhang của Macquarie đã nói với khách hàng trong một báo cáo hôm thứ Tư.
Batson của Gavekal cho biết: “Những lo ngại ngắn hạn đang ở phía trước, nhưng điều đó không có nghĩa là chính sách công nghiệp, vấn đề dài hạn, đã bị bỏ rơi, nhưng đó không phải là ưu tiên tại thời điểm này”. “Có một sự công nhận rằng các mục tiêu chính sách công nghiệp và các mục tiêu chiến lược dài hạn khác nhau sẽ trở nên tốt hơn và dễ đạt được hơn trong bối cảnh nền kinh tế thịnh vượng nói chung và tăng trưởng ở mức khá”.
Một phần quan trọng của bức tranh lớn hơn là giải phóng khu vực kinh tế tư nhân của Trung Quốc, động lực của khu vực này đã thúc đẩy sự bùng nổ kéo dài hàng thập kỷ của nước này, bắt đầu từ những năm 1980, nhưng đã bị bỏ lại trong tình trạng bấp bênh trong những năm gần đây sau một loạt các cuộc đàn áp trong ngành.
Tháng trước, nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình đã tập hợp nhiều doanh nhân hàng đầu của Trung Quốc, bao gồm Liang Wenfeng của DeepSeek và nhà đồng sáng lập Alibaba Jack Ma, thể hiện sự ủng hộ của chính phủ đồng thời nhắc nhở họ duy trì "ý thức nghĩa vụ quốc gia" khi phát triển công nghệ của mình. Một phát ngôn viên của cơ quan lập pháp Trung Quốc đã ca ngợi DeepSeek vào thứ Ba vì đã giới thiệu những tiến bộ công nghệ của Trung Quốc.
Hiện nay, khi các quan chức nói về việc tăng cường hỗ trợ cho sản xuất sinh học, công nghệ lượng tử, robot, viễn thông thế hệ tiếp theo và sản xuất tiên tiến, như ông Lý đã làm vào thứ Tư, thì ít quan chức ở Washington có thể bác bỏ mối đe dọa cạnh tranh này sau nhiều năm nới rộng các hạn chế nhằm hạn chế năng lực của Trung Quốc.
BẮC KINH—Khi Tổng thống Mỹ Trump gia tăng áp lực chính trị và kinh tế lên Trung Quốc, Bắc Kinh đã đáp trả bằng một thông điệp rõ ràng: Trung Quốc sẽ chống lại những nỗ lực của Mỹ nhằm kiềm chế sự trỗi dậy của nước này.
Chỉ riêng trong tuần qua, Trump đã áp thuế đối với Trung Quốc, Mexico và Canada, ba đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ, và chuẩn bị các biện pháp để thách thức sự thống trị của Trung Quốc trong ngành đóng tàu. Vào thứ sáu, tổng thống đã đảo ngược chính sách đối ngoại của Mỹ bằng cách mở các cuộc đàm phán với Nga để chấm dứt chiến tranh ở Ukraine—một động thái mà một số người tin rằng có thể nhằm mục đích gây chia rẽ giữa Matxcơva và Bắc Kinh.
Vào thứ Tư, các nhà lãnh đạo Trung Quốc đã ra tín hiệu rằng họ không bị ảnh hưởng bởi những diễn biến mạnh mẽ ở Washington. Thay vào đó, Bắc Kinh vẫn quyết tâm trở nên tự chủ và không bị ảnh hưởng bởi áp lực của phương Tây.
“Nếu chiến tranh là điều Mỹ muốn, dù là chiến tranh thuế quan, chiến tranh thương mại hay bất kỳ loại chiến tranh nào khác, chúng tôi sẵn sàng chiến đấu đến cùng”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lin Jian cho biết sau cuộc trao đổi thuế quan trả đũa mới nhất. “Đe dọa không làm chúng tôi sợ. Bắt nạt không có tác dụng với chúng tôi. Gây sức ép, cưỡng ép hoặc đe dọa không phải là cách đúng đắn để đối phó với Trung Quốc. Bất kỳ ai sử dụng áp lực tối đa lên Trung Quốc đều đang chọn nhầm đối thủ”.
Bắc Kinh đã gửi một thông điệp tương tự, mặc dù có sự điều chỉnh chặt chẽ hơn, tại lễ khai mạc kỳ họp lập pháp thường niên của Trung Quốc vào thứ Tư, nơi họ đặt ra mục tiêu đầy tham vọng là mở rộng nền kinh tế khoảng 5% trong năm nay, không thay đổi so với năm ngoái, cho thấy họ không thấy quỹ đạo tăng trưởng của mình bị trật bánh bởi hành động của Trump.
Nước này cũng tiết lộ kế hoạch tăng chi tiêu quân sự thêm 7,2%, tiếp tục tăng cường quân sự để hỗ trợ cho vị thế ngày càng thống trị của mình trong khu vực. Mặc dù ngân sách quốc phòng của nước này chưa bằng một nửa so với Mỹ, nhưng chi tiêu của nước này vượt xa các quốc gia khác trong khu vực, tổng cộng nhiều hơn ngân sách của 22 quân đội lớn nhất tiếp theo trong khu vực, bao gồm Ấn Độ, Nhật Bản và Hàn Quốc, theo phân tích của Dự án Sức mạnh Trung Quốc thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế.
Trong những tuần gần đây, quân đội Trung Quốc đã tăng tốc các cuộc tập trận không quân và hải quân trên khắp khu vực, bao gồm cả xung quanh đảo Đài Loan, nơi mà họ tuyên bố là lãnh thổ của mình, và ngoài khơi bờ biển phía đông của Úc, nơi họ đã tiến hành một cuộc tập trận bắn đạn thật vào tháng trước. Bắc Kinh ngày càng bắt tay với Matxcơva để thực hiện các chuyến đi quanh hòn đảo chính của Nhật Bản, đồng minh của Mỹ và các cuộc tập trận không quân và hải quân chung ngoài khơi bờ biển Alaska.
Trong cuộc họp hôm thứ Tư tại Đại lễ đường Nhân dân Bắc Kinh, các nhà lãnh đạo cấp cao Trung Quốc đã ủng hộ tài năng công nghệ trong nước mà họ từ lâu hy vọng sẽ giúp Trung Quốc bắt kịp hoặc vượt qua Mỹ về mặt công nghệ.
Thủ tướng Lý Cường, nhà lãnh đạo số 2 của Trung Quốc, đã dành một phần trong báo cáo công tác chính phủ thường niên của mình cho sự đổi mới của Trung Quốc, lĩnh vực đã nhận được sự hỗ trợ vào đầu năm nay từ DeepSeek, một chatbot chạy bằng trí tuệ nhân tạo đã đảo ngược các giả định toàn cầu về động lực của cuộc đua AI toàn cầu.
Và để đáp trả mức thuế bổ sung 10% mà chính quyền Trump áp dụng đối với hàng nhập khẩu của Trung Quốc, Bắc Kinh đã đưa ra một loạt các biện pháp trả đũa nhằm gây tổn hại cho Mỹ.
Andrew Batson, giám đốc nghiên cứu Trung Quốc tại Gavekal Dragonomics, cho biết việc Trump trở lại nắm quyền đã củng cố quyết tâm của Bắc Kinh trong việc tăng cường ảnh hưởng trong nước, đặc biệt là khi tốc độ tăng trưởng chậm lại, mở ra những điểm yếu tiềm ẩn.
“Chiến lược được nêu ra của chính phủ Trung Quốc là thay thế nhập khẩu”, Batson nói. “Họ nói, 'Chúng ta cần giảm nhập khẩu, chúng ta cần tăng cường tự lực và giảm sự phụ thuộc vào công nghệ nước ngoài và đầu vào nước ngoài.'”
Vào thứ Tư, ông Lý nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tự lực cánh sinh và thúc đẩy chi tiêu từ các hộ gia đình và doanh nghiệp, coi việc tăng tiêu dùng là một phần của chương trình nhằm duy trì nền kinh tế trong nước phát triển đồng thời đảm bảo thị trường cho các công ty trong nước mà ông hy vọng sẽ vun đắp.
Tính cấp thiết của nỗ lực này có thể được thấy qua việc Thủ tướng Lý nêu ra những mối đe dọa ngày càng gia tăng đối với vị thế của Bắc Kinh trong bối cảnh mà ông gọi là "môi trường bên ngoài ngày càng phức tạp và nghiêm trọng".
Vào thứ Ba, vài tuần sau khi Trump sử dụng bài phát biểu nhậm chức của mình để chỉ trích các cảng có liên kết với Trung Quốc ở cả hai đầu Kênh đào Panama, một nhóm các nhà đầu tư do BlackRock đứng đầu đã tuyên bố họ sẽ mua phần lớn cổ phần ở cả hai cảng từ tập đoàn CK Hutchison có trụ sở tại Hồng Kông, trao quyền kiểm soát cho các công ty Mỹ.
“Chúng tôi không đưa nó cho Trung Quốc, chúng tôi đã đưa nó cho Panama, và chúng tôi sẽ lấy lại nó”, Trump phát biểu trước Quốc hội Mỹ trong bài phát biểu vài giờ sau đó.
Sự phụ thuộc ngày càng tăng của Trung Quốc vào xuất khẩu đã khiến nền kinh tế của nước này đặc biệt dễ bị tổn thương trong thế giới chiến tranh thương mại và thuế quan của Trump. Năm ngoái, xuất khẩu chiếm gần một phần ba trong mức tăng trưởng 5% được báo cáo chính thức, tỷ lệ cao nhất kể từ năm 1997, theo dữ liệu của chính phủ.
Ông Lý chỉ định thúc đẩy tiêu dùng là ưu tiên chính sách hàng đầu của Trung Quốc cho năm 2025, nói rằng nhu cầu trong nước đang "ì ạch". Các quan chức cũng chính thức hạ mục tiêu lạm phát tiêu dùng xuống khoảng 2%, mức thấp nhất kể từ năm 2003, một sự thừa nhận hiếm hoi về áp lực giảm phát do chi tiêu yếu kém trong nước gây ra.
Không giống như những năm trước, khi lời kêu gọi tiêu dùng nhiều hơn chủ yếu chỉ giới hạn trong lời nói suông, các nhà lãnh đạo đang cho thấy sự sẵn sàng ngày càng tăng trong việc chi tiền giải quyết vấn đề. Trung Quốc đã nâng mục tiêu thâm hụt tài chính lên 4% tổng sản phẩm quốc nội lần đầu tiên sau nhiều năm, cho thấy chính quyền trung ương có kế hoạch tăng cường vay nợ để hỗ trợ nền kinh tế.
Tommy Xie, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu và chiến lược Trung Quốc tại Ngân hàng OCBC ở Singapore, cho biết: "Với tình hình bất ổn hiện nay trên toàn cầu, nền kinh tế trong nước đang ngày càng trở nên quan trọng hơn".
Tuy nhiên, một số biện pháp kích thích được công bố trong năm nay vẫn khiêm tốn hơn so với kỳ vọng của một số nhà kinh tế. Các nhà hoạch định chính sách có thể đang giữ lại một số động thái cho đến cuối năm nếu áp lực thương mại thực sự đè nặng lên tăng trưởng kinh tế, các nhà kinh tế Larry Hu và Yuxiao Zhang của Macquarie đã nói với khách hàng trong một báo cáo hôm thứ Tư.
Batson của Gavekal cho biết: “Những lo ngại ngắn hạn đang ở phía trước, nhưng điều đó không có nghĩa là chính sách công nghiệp, vấn đề dài hạn, đã bị bỏ rơi, nhưng đó không phải là ưu tiên tại thời điểm này”. “Có một sự công nhận rằng các mục tiêu chính sách công nghiệp và các mục tiêu chiến lược dài hạn khác nhau sẽ trở nên tốt hơn và dễ đạt được hơn trong bối cảnh nền kinh tế thịnh vượng nói chung và tăng trưởng ở mức khá”.
Một phần quan trọng của bức tranh lớn hơn là giải phóng khu vực kinh tế tư nhân của Trung Quốc, động lực của khu vực này đã thúc đẩy sự bùng nổ kéo dài hàng thập kỷ của nước này, bắt đầu từ những năm 1980, nhưng đã bị bỏ lại trong tình trạng bấp bênh trong những năm gần đây sau một loạt các cuộc đàn áp trong ngành.
Tháng trước, nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình đã tập hợp nhiều doanh nhân hàng đầu của Trung Quốc, bao gồm Liang Wenfeng của DeepSeek và nhà đồng sáng lập Alibaba Jack Ma, thể hiện sự ủng hộ của chính phủ đồng thời nhắc nhở họ duy trì "ý thức nghĩa vụ quốc gia" khi phát triển công nghệ của mình. Một phát ngôn viên của cơ quan lập pháp Trung Quốc đã ca ngợi DeepSeek vào thứ Ba vì đã giới thiệu những tiến bộ công nghệ của Trung Quốc.
Hiện nay, khi các quan chức nói về việc tăng cường hỗ trợ cho sản xuất sinh học, công nghệ lượng tử, robot, viễn thông thế hệ tiếp theo và sản xuất tiên tiến, như ông Lý đã làm vào thứ Tư, thì ít quan chức ở Washington có thể bác bỏ mối đe dọa cạnh tranh này sau nhiều năm nới rộng các hạn chế nhằm hạn chế năng lực của Trung Quốc.
